محسن بيگلري، نماينده مردم سقز و بانه استان كردستان در مجلس شوراي اسلامي پيش از اين درباره وضعيت كولهبران گفته بود: «مقام معظم رهبري فرمودند منظور بنده از قاچاق كالا كولهبراني نيستند كه براي امرار معاش خود كالا جابهجا ميكنند، بلكه منظور ايشان مبارزه با قاچاق از طريق ترانزيت است. اگر در شهرهايي كه مردم مجبور به كولهبري هستند، كارخانه وجود داشت، ديگر مردم ۱۲۰ كيلو بار را براي مسافتهاي طولاني و طاقتفرسا حمل نميكردند تا حداقل معيشت را براي خانواده خود فراهم كنند. زماني كه مردم شهرهاي مرزي در سالهاي دفاع مقدس زير آماج حملات دشمنان بود، با دلارهاي ۷ توماني در برخي از شهرها كارخانه ايجاد شد، بنابراين بايد مشكلات كولهبران حل شود.»
بيگلري از روحاني عاجزانه تقاضا كرد كه به وضعيت مردم اين منطقه كشور بهطور ويژه رسيدگي كند و در گفتوگو با «اعتماد» گفت: «هشتاد درصد مردم كردستان با هزار اميد و آرزو به آقاي روحاني راي دادند، اميد داشتند كه وضعيت معيشتيشان خيلي بهتر شود. قبل از برگزاري انتخابات مردم منتظر اجرايي شدن بيمه كولهبران بودند. آقاي روحاني وعده بيمه كولهبران را داده بودند اما بعد از انتخابات، مرزها بسته شده كه باعث نگراني شديد مردم شده. من از آقاي روحاني و اعضاي دولت انتظار ويژه دارم كه اين موضوع را هرچه سريعتر به شكلي حل كنند كه امرار و معاش روزانه مرزنشينان آسيب نبيند.»
امروز بيست و يكمين روزي است كه مغازههاي بانه تعطيل هستند.
بله متاسفانه امروز سه هفته تمام شد و وارد هفته چهارم تعطيلي بازار بانه ميشويم و متاسفانه كماكان بازار بانه تعطيل است.
با توجه به اينكه مرزها اصل اقتصاد و زندگي مردم آن منطقه هستند، به عنوان نماينده مردم سقز و بانه در مجلس شوراي اسلامي چه اقداماتي براي رفع مشكل مردم اين منطقه انجام دادهايد؟
متاسفانه دولت يك مصوبه كاملا غير كارشناسي در اين زمينه داشت و دنبال اين بود كه بازارچههاي مرزي را تعطيل كند و ورود و خروج كالا از بازارهاي رسمي صورت بگيرد. متاسفانه بعضي از مرزها به عنوان مثال مرزهاي آذربايجان غربي، مرز رسمي نيستند. امروز دولت دنبال اين است كه مرزهاي آذربايجان غربي و برخي مرزهاي كرمانشاه را رسمي كند. اما مشكلي كه درباره رسمي شدن مرزها در كرمانشاه و آذربايجان غربي داريم، در كردستان نداريم. در كردستان بازارچههاي رسمي داريم. دولتيها گفتند كه از اين بازارچههاي رسمي كالا وارد ايران شود. ولي متاسفانه زيرساختهاي انجام اين كار آماده نشده بود. با وجود اينكه هنوز در بازارچههاي رسمي زيرساختها آماده نشده بود، بازارچههاي موقت را بستند كه دردسر شديد براي كولهبران و بازاريان ايجاد كرد و موجب نارضايتي آنها شد. در گذشته در ايام تعطيلات مردم اين شهرها كاسبي خوبي داشتند اما در هفته گذشته كه سه روز تعطيل بود، بازار تعطيل بود. بانهاي كه قبلا هزار مغازه داشت، الان ۱۰ هزار مغازه دارد، بانهاي كه قبلا دو- سه تا پاساژ داشت، الان صد پاساژ دارد. سقز هم به اين صورت است؛ ۱۳ هزار مغازه و مريوان هم چند هزار مغازه دارد و صاحبان تمامي اين مغازهها با مشكل مواجه شدهاند. تمام اين پاساژها، مغازهها، هتلها، پمپبنزينها و مجتمعهاي خدماتي و رفاهي براي مرز و بازار مرزي اين شهرها است. اگر قرار باشد مرزي وجود نداشته باشد و شرايط مثل سابق نباشد، تمام اين سرمايهگذاريها بر فنا ميرود.
چه اقدامي براي حل مشكل اين افراد صورت گرفت؟
ما به دولت فشار آورديم و آنها هم پذيرفتند كه مصوبهشان كارشناسي شده نبود. ۱۰ روز پيش (پنجشنبه گذشته) آقاي خسروتاج، معاون وزير صنعت، آقاي حيدري، مديركل دفتر امور مرزي وزارت و هيات ديگري به كردستان آمده و از بانه و مريوان از نزديك بازديد كردند و با مشكلات اين منطقه آشنا شدند. بعد از آن جلساتي با بازاريان سقز و بانه و مريوان و هر كدامشان درباره مشكلات منطقه خودشان با اين هيات صحبت كردند و راهحلهايي هم پيشنهاد دادند. پنجشنبه اين هيات به تهران برگشتند و شنبه گذشته جلسهاي در تهران با حضور وزير كشور تشكيل دادند و دستاورد سفر به كردستان را به وزير اعلام كردند. ما اميدوار بوديم كه هفته گذشته طرح حاصل از اين جلسه به هيات دولت برود اما از آنجايي كه چهارشنبه تعطيل بود، به هيات دولت نرفت. اما من امروز هم پيگيري كردم و از مسوولان خواستم كه هرچه سريعتر اين طرح به هيات دولت رفته، بررسي و تصويب شود و شرايط خوبي براي اين مرزنشيناني كه سالهاي سال از مرزهاي ما پاسداري كردند، فراهم كنند. متاسفانه دولت كولهبري را قاچاق فرض كرده در صورتي كه يكدهم ميزان كالاي قاچاقي نيست كه با لنج وارد كشور ميشود.
شما از جزييات اين طرح جديد اطلاع داريد؟
قرار است يك سري تخفيفات گمركي به اين افراد داده شود. اگر اين تخفيفها قابل قبول باشد و بازاريان بتوانند جنسهايشان را وارد بازار كنند، ميتوان به بهبود وضعيت اميدوار بود. در اين طرح بيشتر دنبال اين هستند كه با ارايه تخفيفات گمركي شرايط را براي بازار مردم اين منطقه مساعد كنند. اگر ممكن باشد خواست اصلي و اول مردم بازگشايي بازارچههاي قديمي مثل قبل است اما اگر نباشد بايد تخفيفات گمرك درست و حسابي داده شود كه مردم بتوانند استفاده كنند و دوباره بتوانند به فروش ارزانتر كالاها در اين منطقه ادامه بدهند.
بحث منطقه آزاد شدن اين مناطق ميتواند راهگشاي مردم منطقه باشد؟
بسيار موثر است. اگر مسوولان كمك كنند كه اين مناطق، منطقه آزاد شوند و اين طرح به زودي در صحن علني مجلس، با همراهي نمايندگان راي بياورد، خيلي از مشكلات حل خواهد شد.
با توجه به اينكه مدتهاست بحث منطقه آزاد شدن اين مناطق مطرح است، چه مانعي وجود دارد كه اجازه اجرايي شدن اين طرح را نميدهد؟
بايد بررسيها در كميسيون اصلاحي مجلس تمام شود و به صحن علني مجلس بيايد.
اگر مسوولان كمك كنند كه اين مناطق، منطقه آزاد شوند و اين طرح به زودي در صحن علني مجلس، با همراهي نمايندگان راي بياورد، خيلي از مشكلات حل خواهد شد.