رناد منصور تحلیل گر مسائل عراق در انستیتو چتم هاوس لندن در تحلیل که در واشنگتن پست منتشر شده نوشت: متحدان خارجی اربیل از عوامل اساسی ایجاد منطقه مستقل کردی به صورت دو فاکتو در عراق بودند و اکنون آنها از دست مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان به دلیل عقب نیانداختن رفراندوم خشمگین هستند. از سوی دیگر ایالات متحده آمریکا در نظر داشت توافق نامه ای که امضای سازمان ملل را در زیر آن داشته باشد تهیه کند که اگر حقوق کردها تامین نشود بر لزوم برگزاری رفراندوم تاکید نماید اما رد آن از سوی بارزانی با بهت و حیرت امریکا و متحدان روبه رو شد.
رناد منصور اینها را در بوجود آمدن تحولات دو هفته گذشته در عراق و اقلیم کردستان دخیل می داند اما چندین عامل دیگر را در بوجود آمدن نتیجه معکوس رفراندوم که رهبران کرد را در بهت فروبرده دخیل می داند.
به نوشته این پژوهشگر، مبارزه با داعش اعتماد به نفس رهبران اقلیم کردستان را بالا برد. آمریکا در سال ۲۰۱۴ برای دفاع از اقلیم کردستان در برابر حمله داعش دخالت کرد و با دور زدن بغداد به همراه متحدان آمریکایی خود نیروهای کرد را آموزش داد و آنها را مسلح کرد. این پیش قدمیها باعث شد اربیل اینها را نقطه عطفی در روابط آمریکا با کردها تفسیر کند به طوری که فواد حسین رئیس دفتر مسعود بارزانی گفته بود ما مطمئن هستیم که آمریکا ما را حمایت می کند. همین تصور باعث شد بارزانی اعتماد به نفس پیدا کند و تهدیدهای آمریکا را غیرواقعی بداند. بنابر این ، رهبران کرد پنداشتند می توانند رفراندوم را با کمترین پیامد برگزار کنند.
این پژوهش گر معتقد است حیدر العبادی نخست وزیر عراق که فردی طرفدار دموکراسی است حمایت آمریکا را به همراه داشته و این خود در مواضع آمریکا بی تاثیر نبوده است.
رناد منصور به آخرین دلیل عدم موفقیت رهبران کرد عراق در به ثمررساندن رفراندوم استقلال اشاره کرده و می نویسد: دولت اقلیم کردستان از ناکارآمدی، بحران اقتصادی، نداشتن مدیریت اقتصادی و رقابت های داخلی احزاب رنج می برد. دو حزب اصلی اقلیم کردستان هنوز درگیر رقابت های سیاسی هستند. ریاست اقلیم کردستان عراق با حکم شورای قضایی بحث برانگیز به کار خود ادامه می دهد. پارلمان اقلیم کردستان دو سال به دلیل اختلافات سیاسی تعطیل شده بود و دولت اقلیم کردستان عراق به دلیل وجود فساد قادر به تامین حقوق کارمندان خود نشده است.
این پژوهشگر در پایان مهم ترین عامل ناموفقیت بودن رفراندوم را خوانش اشتباه رهبران اقلیم کردستان از سیاست آمریکا در منطقه می داند زیرا آمریکا امیدوار است به پیروزی سیاستهایش در منطقه حداقل در عراق دست پیدا کند اما رفراندوم به این امید آمریکا لطمه می زد.
