چیمن حسینی – کارشناس ارشد باستان شناسی و معماری
فقر معماری ، ضعف زیرساختهای ترافیکی برای سهولت دسترسی سایرین ، کمبود شدید مبلمان شهری ، پراکندگی و ترکیب ناموزون مشاغل بخشی از عواملی هستند که در کنار تورم افسارگسیخته نرخ فضاهای تجاری مرغوب بازار سقز امکان جوانگرایی توانمند (و نە مستاجری) را سلب نمودە است . کم رغبتی و سالمندی کسبە منجر به رفتار درونگرا شده و بازار را دچار سستی و رخوت کردە است .
ساختگاە مکانی سقز در دامنە کوهها و تپەهای مشرف بر رودخانەها و بهرەمند از چشمەها است کە حاکی از نگرش عالمانە و اقتضائی پیشینیان ماست بازار در دل این تمدن باستانی واقع است و نقطه ثقل تعاملات اجتماعی بشمار می آید در مقابل عدم بازنگری و گسترش هدفمند آن ناشی از انفعال و عدم نگرش توسعەای است .
عدم تخصیص بودجە مناسب ، بروکراسی و دیدگاە سقزهراسی طی سالیان متمادی هرگونە خلاقیت در شهرسازی را با بن بست مواجە کردە است و بە نظر میرسد دولتهای مختلف هیچگاە برنامەای هدفمند دستکم برای ساختار مکانی بازار سقز بە مثابە بستر ارتزاق اقشار مولد سرمایە و غیردولتی نداشتەاند .
مراکز تجاری به صورت مختلط بانکها وکلا و پزشکان سقز در محدودە مسیرهای ارتباطی در کوچه گذرهایی بین میادین یادبود آزادی شهدا ٢٢بهمن جمهوری و قدس متراکم شدەاند و ظرفیت عالی تردد پیادە و سوارە در یک مسیر بە تراکمی نامتقارن تبدل شدە است .
مجموعە مدیران شهری و در راس آن شهردار محترم میتوانند با تدابیر کارآمد و ریسک پذیری به پیادە راە سازی بیاندیشند و بستر جهش اقتصادی و اجتماعی را در سقز فراهم کنند .
طراحی و اجرای پیاده راهها و تاثیر آن برکیفیت زندگی در بافت شهری و افزایش تعاملات اجتماعی
امروزه کاربرد پیاده راه ها به ویژه در حفاظت از بافت های قدیمی شهری جایگاه خود را در مباحث شهرسازی یافته و به عنوان راهکاری مفید جهت حفظ فضاهای بافت شهری کهن و آشتی آن با فضاهای مدرن شهری و ساکنان آن استفاده می شود.فضایی که فرد در آن بدون ترس از تصادف با خودرو قدم میزند و مخصوص پیادگان است .
ویرایش و ایجاد پیاده روی آسان ضمن حفظ بافت تاریخی شهری است و توجه به اقشار مختلف و عابران پیاده به عنوان عامل حیات بخش ساختار شهری در طراحی این فضاها مانع افزایش بدمنظری خواهد شد کە ویژگی مشترک پیاده راهها است. نمونه موردی مسیر مسجد جامع تا میدان آزادی ، میدان جمهوری تا قدس و گذر فخرازی یا سەرچەم(کە فاقد کمترین الزامات ابتدایی برای شناسایی بە عنوان خیابان) است ؛ عناصری چون سر زندگی شهری ، حفظ هویت شهری ، امنیت پیادە ، رونق بازار ، جذب گردشگر و … را افزایش میدهد.
هر چند این تغییرات ایراد و مقاومتهایی نیز در پی خواهد داشت اما با توجه به کیفیت زندگی و تردد بسیار زیاد شهروندان سقزی در این مسیرها مزایای زیادی مانند زیبا سازی ، توسعە متوازن فضای تجاری و محله محوری مشاغل ، ترویج و رونق زیست شبانە ، رونق توریسم داخلی و خارجی ، کاهش آلایندگی صوتی و تنفسی متاثر از ترافیک موتوری ، رونق بازار خردە فروشی و عملیات حراجی ، اشتغالزایی و … را با خود بە همراە خواهد داشت تا ضمن حفظ ماندگاری حیات بافت فرسودە بتوان آنرا به عنوان الگویی زنده در بافت شهر سقز نگه داشت.
همدان ارومیە تبریز تجارب خوبی در زمینە پیادە راە سازی و انسداد تردد سوارە در ساعات معین دارند کە آخرین نمونە آن در سنندج اجرا شدە است.
