فلسفه و مبنای شورای حل اختلاف
نام نویسنده: زهرا حیدرزاده عربدیزج
چکیده فارسی:
مشکل اصلی پیش روی متداعیین و اصحاب دعوی در محاکم قضایی،اطاله دادرسی و کاهش کیفیت آرای محاکم و در نهایت کاهش رضایت مندی ملت از کار کرد دستگاه قضایی کشور بود،که این عامل زمینه ساز پیدایش ماده۱۸۹ قانون گردید،تا با ایجاد نهادی موازی دادگستری(شورای-حل¬اختلاف)از تعداد پرونده های متشکله در دادگستری ها کاسته شود و مبنا و فلسفه ی وجودی شورای حل اختلاف را رقم بزند. هدف از تشکیل شوراها در ابتدا قضیه ریش سفیدی و کدخدامنشی بود، که به مرور چیزی که در اجرای تحقق یافت این بود که علاوه بر برقراری صلح و سازش،در بعضی موارد هم صلاحیت رسیدگی به دعوا و اصرار حکم به شوراهای حل اختلاف اعطا شد،روش تدارک دیده شده،کاملا غیرمنطقی و ناتوان از دستیابی به هدف مذکور و همراه با کاستی هایی بود،چون قوانین ایران در بسیاری از موارد در مورد مبنا و فلسفه ی شورا ساکت بوده و کاستی هایی دارد. حتی در کتب فقهی،حقوقی و مقالات علمی یا اصلا به این موضوعات پرداخته نشده و یا نتوانسته اند ابهامات موجود را رفع کنند.از همین رو با توجه به اهمیت موضوع به منظور رفع این ابهامات و کاستی ها در جهت آشنایی هر چه بیشتر جامعه ی حقوقی با مبنا و فلسفه ی وجودی شورای حل-اختلاف،در این تحقیق نظری و بنیادی به روش تحلیل محتوا به موضوع پرداخته شده و اطلاعات لازم به شیوه ی اسنادی و کتابخانه ای از کتابهای حقوقی،منابع فقهی،مجلات تخصصی، پایان نامه های تحقیقاتی، قوانین و مقررات جاری ایران جمع آوری شده است و تحلیل یافته های موجود به این نتیجه گیری کلی رسیده ایم که فلسفه تشکیل شورا، توسعه مشارکت مردمی و خشکاندن ریشه های اختلاف می باشد، شورا یکی از بهترین نهادهای دستگاه قضایی کشور است که بیش از۵۰ درصد از ورودی های پرونده ها در شورای حل اختلاف به صلح و سازش مختومه شده و روز به روز شاهد کاهش ورودی چشمگیر پرونده ها به دادگاه بودیم که این مرهون تلاش اعضای شورای حل اختلاف می باشد.
واژه های کلیدی: فلسفه و مبنا- شورای حل اختلاف – قضازدایی – صلح و سازش – مشارکت مردمی
