بررسی مزایا و معایب رسیدگی به پرونده های حقوقی توسط شورای حل اختلاف در نظام حقوقی ایران
محمد جواد کبریتی کرمانی دانشجوی دوره دکتری حقوق دانشگاه شهید بهشتی و قاضی دادگستری
یوسف براری چناری دانشجوی دوره دکتری حقوق خصوصی دانشگاه شهید بهشتی
مجتبی جهانیان دانشجوی دوره دکتری حقوق خصوصی دانشگاه خوارزمی تهران و وکیل پایه یک دادگستری
چکیده
شورای حل اختلاف پدیده ای مهم در عرصه قضایی کشور به شمار می رود. با اجرای این طرح در سال های اخیر بسیاری از مشکلات مردم در شورای حل اختلاف حل و از اتلاف وقت و هزینه توسط دادگاه ها جلوگیری به عمل آمده است. شاید یکی از مهمترین نقاط قوت این شوراها، محلی بودن آن است. اعضای این شوراها با توجه به وضعیت و شرایط فرهنگی اجتماعی منطقه به فعالیت در آن می پردازند. تجربه قضایی در کشورهای پیشرفته دنیا نیز ثابت کرده که، نباید هر مطلبی در دادگاه بررسی شود، بلکه وجود نهادهای شبه قضایی که دارای اختیارات دادگاه است، بسیار ضروری به نظر می رسد. اين شورا به برخي از دعاوي حقوقي (مدني) و كيفري رسيدگي ميكند. در آييننامة ي تشكيل شوراهاي حل اختلاف، حدود صلاحيت اين شوراها بيشتر ناظر به امور حقوقي است. با در نظر گرفتن مقررات مربوط به اين شوراها و فعاليت آنها در چند سال اخير ميتوان نقاط قوّت يا ضعف اين نهاد را ارزيابي كرد. رسيدگي به دعاوي حقوقي در شوراي حل اختلاف از جهاتي نسبت به رسيدگي دادگاه، داراي امتياز است امّا از طرف ديگر، رسيدگي به دعوا در شوراي مذكور با ايراداتي مواجه است كه ميتوان با برنامهريزي صحيح و تصويب مقررات جديد اين ايرادات را برطرف كرد. در اين مقاله، امتيازات و معايب شوراهاي حل اختلاف نسبت به محاكم قضايي در رسيدگي به پروندههاي حقوقي مورد بررسي قرار ميگيرد. کلید واژه: شوراي حل اختلاف، صلح و سازش، دادگاه، آيين دادرسي، دعوا.
